Skład chemiczny wód podziemnych w strefie kontaktu z siedliskami hydrogenicznymi

Тatiana Solovey, Krzysztof Jóźwiak

Abstract


W artykule przedstawiono wyniki wykonanych w 2017 r. badań składu chemicznego wód podziemnych 61 siedlisk
hydrogenicznych znajdujących się w obrębie Polski. Badane obiekty prezentują cztery rodzaje siedlisk (mułowiska, namuliska, podmokliska i torfowiska) usytuowane w ośmiu typach form morfogenetycznych. Przeprowadzono analizę wpływu różnorodnych osadów organicznych na kształtowanie składu chemicznego wód podziemnych występujących w ich strefie kontaktowej. Na podstawie otrzymanych wyników można wnioskować, że rodzaj osadów organicznych rzutuje na specyfikę składu chemicznego wód podziemnych w otoczeniu siedlisk hydrogenicznych. Wody podziemne torfowisk cechują się najwyższymi stężeniami składników zależnych od rozkładu substancji organicznej, natomiast mułowisk – metali ciężkich.


Keywords


chemizm wód podziemnych; siedlisko hydrogeniczne; torfowisko; substancja organiczna

Full Text:

PDF (Polish)

References


Bertrand G., Goldscheider N., Gobat J.M., Hunkeler D., 2012 – Review: From multi-scale conceptualization to a classification system for inland groundwater-dependent ecosystems. Hydrogeol. J., 20: 5–25.

Chormanski J., Okruszko T., Ignar S., Batelaan O., Rebel K.T., Wassen M.J., 2011 – Flood mapping with remote sensing and hydrochemistry: A new method to distinguish the origin of flood water during floods. Ecol. Eng., 37: 1334–1349.

Dembek W., 2000 – Wybrane aspekty zróżnicowania torfowisk w młodo- i staroglacjalnych krajobrazach Polski wschodniej. Wydaw. IMUZ, Falenty.

FÖRSTNER U., AHLF W., CALMANO W., KERSTEN M., 1990 – Sediment Criteria Development. W: Sediments and Environmental Geochemistry (red. D. Helling i in.). Springer-Verlag, Berlin.

Gehrels J., Mulamoottil G., 1989 – The transformation and export of phosphorus from wetlands. Hydrolog. Process., 3: 365–370.

Gotkiewicz J., 1983 – Zróżnicowanie intensywności mineralizacji azotu w glebach organogenicznych związane z odrębnością warunków siedliskowych. Wydaw. IMUZ, Falenty.

Haslam S.M., 2003 – Understanding Wetlands. Fen, bog and marsh. CRC Press, Londyn.

Hugnes J., Heathwaite L., 1995 – Hydrology and hydrochemistry of British wetlands. John Wiley & Sons, Chichester.

Jaszczyński J., 2011 – Rozpuszczalny węgiel organiczny w wodach siedlisk torfowych. Zesz. Eduk., 13.

JÓŹWIAK K., 2013 – Zastosowanie modelowania geochemicznego do oceny stopnia murszenia gleb na przykładzie Kampinoskiego Parku Narodowego. W: Abstrakty z konferencji pt. „Środowisko glebotwórcze i gleby dolin rzecznych”. Ustka, 10–12 czerwca 2013 r.

Mitsch W.J., Gosselink J.G., 2000 – Wetlands. 3rd ed. John Wiley & Sons, New York.

Okruszko H., 1992 – Siedliska hydrogeniczne, ich specyfika i zróżnicowanie. Bibl. Wiad. IMUZ, 79: 1–100.

Okruszko H., Piaścik H., 1990 – Charakterystyka gleb hydrogenicznych. ART, Olsztyn.

Pawluczuk J., 2001 – Mineralizacja związków azotu w glebach torfowych na tle zróżnicowanych warunków siedliskowych obszarów młodoglacjalnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 476: 243–250.

PŁochniewski Z., Pich J., 1966 – Żelazo i mangan w wodach podziemnych różnych środowisk hydrogeochemicznych. Kwart. Geol., 10, 3: 871–883.

POROWSKA D., LEŚNIAK P.M., 2008 – Identyfikacja procesów kształtujących skład chemiczny wód podziemnych poniżej torfowiska Pożary, Kampinoski Park Narodowy. Prz. Geol., 56, 11: 982–990.

POROWSKA D., MAŁECKI J.J., 2011 – Analiza czynników kształtujących zawartość węgla nieorganicznego i organicznego w wodach podziemnych w obszarach występowaniasubstancji organicznej – rezerwat Pożary (Kampinoski Park Narodowy). Biul. Państw. Inst. Geol., 445: 463–474.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu jednolitych części wód podziemnych (DzU z 2016 r. Nr 0 poz. 85).

Sapek A., 2009 – Rozpuszczalny węgiel organiczny w wodzie z gleb torfowych na Bagnie Lawki. Rocz. Glebozn., 60: 69–81.

SAPEK A., SAPEK B., CHRZANOWSKI S., JASZCZYŃSKI J., 2007 – Mobilization of substances in peat soils and their transfer within the groundwater and into surface water. Agron. Res., 5: 155–163.

Solovey T., 2019 – Wetlands of the Volhynian Polissia (Western Ukraine): classification, natural conditions of distribution and spatial difference. Geol. Quart., 63, 1: 139–149.

Ścibior K., Rydelek P., Stępień M., 2015 – Wpływ wybranych torfowisk na kształtowanie składu chemicznego płytkich wód podziemnych Drawieńskiego Parku Narodowego. Prz. Geol., 63: 1099–1104.

Verhoeven J.T., Maltby E., Schmitz M., 1990 – Nitrogen and phosphorus mineralization in fens and bogs. J. Ecology, 78: 713–726.

Wassen M.J., 1995 – Hydrology, water chemistry and nutrient accumulationin the Biebrza fens and floodplains (Poland). Wetlands Ecol. Manag., 3: 125–137.

WITCZAK S., ADAMCZYK A., 1995 – Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania. T. II. Metodyka opróbowania. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.

Żurek S., 1990 – Związek procesu zatorfienia z elementami środowiska przyrodniczego wschodniej Polski. Rocz. Nauk Roln., Ser. D: 220–230.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.