TEMPERATURA WÓD PODZIEMNYCH JAKO WSKAŹNIK ZASILANIA NA PRZYKŁADZIE UJĘCIA DLA WROCŁAWIA
Keywords:
temperatura wód podziemnych, sztuczne zasilanie, ujęcie infiltracyjneAbstract
Celem badań jest testowanie metody i wstępna ocena wielkości infiltracji efektywnej na podstawie wyników pomiarów temperatury w piezometrach w otoczeniu studni i stawów infiltracyjnych na terenach wodonośnych Wrocławia. Badania zmienności temperatury wód podziemnych w sieci obserwacyjnej na obszarze sztucznej infiltracji przeprowadzono w sieci 11 piezometrów. Wody pierwszego poziomu wodonośnego występują w aluwialnych osadach piaszczystych i zalegają na głębokościach 2–12 m. Roczne pomiary temperatur wód podziemnych w sieci obserwacyjnej na stałej głębokości (3–4 m) wykazały szeroki zakres zmian od 1,5 do 25,9°C. Przedstawiono charakterystyczne i typowe zakresy średnich zmian temperatur w przedziale 9,3–15,6°C zarejestrowane w 2018 r. Na podstawie profilowania termicznego w wybranym punkcie obliczono średnią wartość zasilania, stosując metodykę zaproponowana przez Taniguchiego (1993, 1994). Obliczona wstępnie wartość sztucznego zasilania wynosi 20,19 mm/d i odpowiada wielkości zasobów obliczonych na podstawie modelowania numerycznego.References
AN R., JIANG X.W., WANG J.Z., WAN L., WANG X.S., LI H.A., 2015 – Theoretical analysis of basin–scale groundwater temperature distribution. Hydrogeol. J., 23: 397–404.
ANDERSON M.P., 2005 – Heat as a groundwater tracer. Ground Water, 43, 6: 951–968.
DOMENICO P.A., PALCIAUSKAS V.V., 1973 – Theoretical analysis of forced convective heat transfer in regional groundwater flow. Geol. Soc. Amer. Bull., 84: 3803–3814.
DOWNOROWICZ S., 1983 – Geotermika złoża rud miedzi monokliny przesudeckiej. Pr. Inst. Geol., 106.
JANIK B., MŁYŃCZAK A., 1988 – Wykorzystanie zmian temperatury wód gruntowych o swobodnym zwierciadle wody dla określenia wód infiltracyjnych. Tech. Poszuk. Geol., Geosynoptyka i Geotermia, 3/4: 91–94.
KASZTELAN D., 2001 – Wpływ ucieczek wody ze zbiornika retencyjnego Jeziorsko na temperaturę wód podziemnych. W: X Sympozjum „Współczesne problemy hydrogeologii”, 1:
–181. Inst. Nauk Geol. UWroc., Wrocław.
MALINA G., SZCZEPAŃSKI A., 1993 – Badania zmienności pola temperatur w ocenie krążenia wód podziemnych w warunkach naturalnych i zmienionych eksploatacją. W: VI Sympozjum
„Współczesne problemy hydrogeologii”: 387–395. Oficyna Wydawnicza Sudety, Wrocław.
MŁYŃCZAK A., MALINA G., 1988 – Rozkład temperatur wód gruntowych pierwszego poziomu wodonośnego o swobodnym zwierciadle wody na przykładzie ujęcia infiltracyjnego Reda III. Tech. Poszuk. Geol., Geosynoptyka i Geotermia, 5/6: 53–59.
PAZDRO Z., KOZERSKI B., 1990 – Hydrogeologia ogólna. Wydaw. Geol., Warszawa.
POPRAWSKI L., 1995 – Hydrogeologia doliny Odry między Krapkowicami i ujściem Nysy Kłodzkiej. Acta Univ. Wratisl., 1585, Pr. Geol.-Miner., 42: 3–81.
PLECZYŃSKI J., 1985 – Temperatura jako wskaźnik badania związków wód powierzchniowych i podziemnych. W: Mat. III Symp. pt. „Aktualne problemy hydrogeologii”: 513–520. AGH, Kraków.
PRZYBYŁEK J., KASZTELAN D., 2017 – Badania zmienności i zależności temperatury wód podziemnych od wód rzecznych na ujęciach infiltracyjnych. Prz. Geol., 65, 11/2: 1356–1362.
SAAR M.O., 2011 – Geothermal heat as a tracer of large-scale groundwater flow and as a means to determine permeability fields. Hydrogeol. J., 19: 31–52.
STALLMAN R.W., 1965 – Steady one‐dimensional fluid flow in a semi‐infinite porous medium with sinusoidal surface temperature. J. Geophys. Res., 70, 12: 2821–2827.
TANIGUCHI M., 1993 – Evaluation of vertical groundwater fluxes and thermal properties of aquifers based on transient temperature‐depth profiles. Water Resources Research, 29, 7: 2021–2026.
TANIGUCHI M., 1994 – Estimated Recharge Rates From Groundwater Temperatures In The Nara Basin, Japan. Applied Hydrogeology, 2, 4: 7–14.
WCISŁO M., BUCZYŃSKI S., STAŚKO S., OLICHWER T., TARKA R., 2016 – Hydrogeologiczne uwarunkowania intensyfikacji poboru wód na potrzeby miasta Wrocławia w rejonie Mokrego Dworu. Biul. Państw. Inst. Geol., 466: 301–312
WOJEWODA J., GOTOWAŁA R., SOBCZYK A., KOWALSKI A., 2015 – Dokumentacja i model budowy geologicznej na potrzeby intensyfikacji infiltracji na terenach wodonośnych. Raport dla MPWIK, Fundacja dla Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
