Tektonika skraju platformy wschodnioeuropejskiej w świetle kompleksowych badań geofizycznych między Chełmem Lubelskim a Krasnymstawem
Abstract
Kompleksowa interpretacja wyników badań geofizycznych pomiędzy Chełmem Lubelskim a Krasnymstawem ma być kolejnym krokiem na drodze rozpoznawania budowy geologicznej na skraju platformy wschodnioeuropejskiej. Ukazuje model nieznanego tu wcześniej elementu tektonicznego jakim jest nasunięcie Rejowca. Proponuje także przypuszczalną chronologię zdarzeń które doprowadziły do ostatecznego uformowania takich form strukturalnych tego rejonu jak strefa dyslokacyjna Wieprza, czy zrąb Trawniki Małochwiej. Regionalne znaczenie tektoniczne proponuje się przypisać aktywności plamy gorąca od syluru do dewonu i wywołanym przez nią procesom ryftogenezy, które tworzyły rów lubelski. Po karbońskim zaniku tej plutonicznej działalności zakrzepnięty w tym czasie diapir magmowy Lublin-Turobin wydźwignęły permsko mezozoiczne niepokoje górotwórcze wraz ze zgromadzonymi ponad nim osadami. Po jego wschodniej stronie została wtedy uformowana antytklinalno-zrębowa struktura Kocka i jej przedłużenie na SE w postaci nasunięcia Rejowca. Koncepcja ta ośmieliła do wysunięcia hipotezy, że podobne deformacje górotworu mogą się też znajdować po zachodniej stronie rowu lubelskiego, na przedpolu Gór Świętokrzyskich. Odnalezione szczegóły budowy geologicznej pomiędzy Chełmem i Krasnymstawem, odniesiono do regionalnego lineamentu tektonicznego Kock-Łęczna-Rejowiec-rabowie który jako pierwotne osłabienie spoistości granitoidów podłoża krystalicznego spełnił rolę inicjującą dla niektórych późniejszych deformacji nadkładu osadowego.
THE TECTONICS OF THE MARGINAL PART OF THE EAST EUROPEAN PLATFORM FROM THE MULTITASK INTERPRETATION OF THE RESULTS OF GEOPHYSICAL SURVEYING IN THE AREA BETWEEN CHEŁM LUBELSKI AND KRASNYSTAW (EASTERN POLAND)
Summary
The multitask interpretation of the results of geophysical surveying in the area between Chełm Lubelski and Krasnystaw is the further step in studies on the marginal part of the East European Platform. The interpretation revealed the presence of undiscovered tectonic structure - the Rejowiec overthrust, and allowed to propose the possible chronology of events leading to the final development of some structures in the area, e.g. the Wieprz dislocation zone and the Trawniki-Małochwiej horst. It is proposed that the regional-scale hot-spot activity which had lasted from Silurian to Devonian resulted in rifting which gave rise to the formation of the Lublin graben. This magmatism has ceased in the Carboniferous and the cooled Lublin-Turobin igneous diapir has been uplifted together with overlying deposits during Permo-Mesozoic orogenic episodes. East of the diapir, the Kock anticlinal-horst structure has been formed along with its southeastern extension - the Rejowiec overthrust. This concept encouraged the authors to hypothesize the existence of similar deformations on the western side of the Lublin graben, i.e. in the foreland of the Holy Cross Mts. The identified details of geological structure of the area between Chełm Lubelski and Krasnystaw were related to the regional Kock-Łęczna-Rejowiec-Grabowiec lineament which, as a primary weakening zone in the crystalline (granitoidic) basement, played a decisive role in the initiation of some later deformations in the sedimentary cover.
THE TECTONICS OF THE MARGINAL PART OF THE EAST EUROPEAN PLATFORM FROM THE MULTITASK INTERPRETATION OF THE RESULTS OF GEOPHYSICAL SURVEYING IN THE AREA BETWEEN CHEŁM LUBELSKI AND KRASNYSTAW (EASTERN POLAND)
Summary
The multitask interpretation of the results of geophysical surveying in the area between Chełm Lubelski and Krasnystaw is the further step in studies on the marginal part of the East European Platform. The interpretation revealed the presence of undiscovered tectonic structure - the Rejowiec overthrust, and allowed to propose the possible chronology of events leading to the final development of some structures in the area, e.g. the Wieprz dislocation zone and the Trawniki-Małochwiej horst. It is proposed that the regional-scale hot-spot activity which had lasted from Silurian to Devonian resulted in rifting which gave rise to the formation of the Lublin graben. This magmatism has ceased in the Carboniferous and the cooled Lublin-Turobin igneous diapir has been uplifted together with overlying deposits during Permo-Mesozoic orogenic episodes. East of the diapir, the Kock anticlinal-horst structure has been formed along with its southeastern extension - the Rejowiec overthrust. This concept encouraged the authors to hypothesize the existence of similar deformations on the western side of the Lublin graben, i.e. in the foreland of the Holy Cross Mts. The identified details of geological structure of the area between Chełm Lubelski and Krasnystaw were related to the regional Kock-Łęczna-Rejowiec-Grabowiec lineament which, as a primary weakening zone in the crystalline (granitoidic) basement, played a decisive role in the initiation of some later deformations in the sedimentary cover.