Stratigraphy and new data on tectonics of the Ordovician strata in the section at Międzygórz quarry (Eastern Holy Cross Mountains, Poland)
Abstract
Stratygrafia i nowe dane o tektonice utworów ordowiku w kamieniołomie w Międzygórzu (wschodnia część Gór Świętokrzyskich)
The Ordovician strata cropping-out at Międzygórz represent the Międzygórz Sandstones Formation and the Mójcza Limestones Formation (sensu Bednarczyk 1981). The Międzygórz Sandstone Formation is correlated with the upper Tremadocian (the Kleczanów Sandstone Member), Upper Arenigian (the Chełm Conglomerate Member) and Lower Llanvirnian (the Dyminy Orthid Sandstone Member). The Mójcza Limestone Formation (the Mokradle Dolomite Member) corresponds to the lower Caradocian. Earlier observations about strong reduction of all Ordovician chronostratigraphic units are corroborated. In the quarry, the Kleczanów Sandstone Member and the Dyminy Orthid Sandstone Member make small tectonic unit consisting of 5 or more scales thrusted over each other in result of pressure of the Cambrian rocks from the north (the Łysogóry unit) onto the Ordovician-Silurian sequence making the core of the Międzygórz Syncline. The Mokradle Dolomite Member is a fragment of the northern limb of the Międzygórz Syncline. The rocks are thrown southward and partly squized out due to action of the Lower Ordovician tectonic scales thrown from the north. East of the Międzygórz quarry the Ordovician rocks were completely squeezed out. The recent research allows to presume that the Ordovician strata at Międzygórz form a separate tectonic unit which owes its origin to the same tectonic action which has formed the Holy Cross Dislocation.
Utwory ordowiku odsłaniające się w kamieniołomie w Międzygórzu reprezentują dwie jednostki litostratygraficzne: formację piaskowców z Międzygórza i formację wapieni z Mójczy. Formacja piaskowców z Międzygórza jest korelowana z górnym tremadokiem (ogniwo piaskowca z Klęczanowa), górnym arenigiem (ogniwo zlepieńca z Chełma) i z dolnym lanwirnem (ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin). Formacja wapieni z Mójczy jest tu reprezentowana przez ogniwo dolomitu z Mokradła i odpowiada dolnemu karadokowi. W wyniku badań potwierdzono wcześniejsze obserwacje o silnej redukcji tektonicznej poszczególnych jednostek chronostratygraficznych. W północno-wschodniej części kamieniołomu ogniwo piaskowca z Kleczanowa i ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin tworzą małą jednostkę tektoniczną złożoną z conajmniej 5 łusek, nasuniętych jedna na drugą na skutek nacisku skał kambryjskich z północy na skały ordowiku. W południowo-zachodniej części kamieniołomu odsłaniają się skały ogniwa dolomitu z Mokradła stanowiące fragment północnego skrzydła synkliny międzygórskiej. Skały środkowego ordowiku są odwrócone na południe i częściowo wyciśnięte na skutek nasunięcia z północy dolnoordowickich łusek. Na wschód od kamieniołomu skały ordowiku zostały całkowicie wyciśnięte. Obecne badania pozwoliły wyciągnąć wniosek, że dolny ordowik w Międzygórzu reprezentuje oddzielną jednostkę tektoniczną utworzoną w wyniku tego samego waryscyjskiego procesu tektonicznego, który spowodował powstanie dyslokacji świętokrzyskiej.
The Ordovician strata cropping-out at Międzygórz represent the Międzygórz Sandstones Formation and the Mójcza Limestones Formation (sensu Bednarczyk 1981). The Międzygórz Sandstone Formation is correlated with the upper Tremadocian (the Kleczanów Sandstone Member), Upper Arenigian (the Chełm Conglomerate Member) and Lower Llanvirnian (the Dyminy Orthid Sandstone Member). The Mójcza Limestone Formation (the Mokradle Dolomite Member) corresponds to the lower Caradocian. Earlier observations about strong reduction of all Ordovician chronostratigraphic units are corroborated. In the quarry, the Kleczanów Sandstone Member and the Dyminy Orthid Sandstone Member make small tectonic unit consisting of 5 or more scales thrusted over each other in result of pressure of the Cambrian rocks from the north (the Łysogóry unit) onto the Ordovician-Silurian sequence making the core of the Międzygórz Syncline. The Mokradle Dolomite Member is a fragment of the northern limb of the Międzygórz Syncline. The rocks are thrown southward and partly squized out due to action of the Lower Ordovician tectonic scales thrown from the north. East of the Międzygórz quarry the Ordovician rocks were completely squeezed out. The recent research allows to presume that the Ordovician strata at Międzygórz form a separate tectonic unit which owes its origin to the same tectonic action which has formed the Holy Cross Dislocation.
Utwory ordowiku odsłaniające się w kamieniołomie w Międzygórzu reprezentują dwie jednostki litostratygraficzne: formację piaskowców z Międzygórza i formację wapieni z Mójczy. Formacja piaskowców z Międzygórza jest korelowana z górnym tremadokiem (ogniwo piaskowca z Klęczanowa), górnym arenigiem (ogniwo zlepieńca z Chełma) i z dolnym lanwirnem (ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin). Formacja wapieni z Mójczy jest tu reprezentowana przez ogniwo dolomitu z Mokradła i odpowiada dolnemu karadokowi. W wyniku badań potwierdzono wcześniejsze obserwacje o silnej redukcji tektonicznej poszczególnych jednostek chronostratygraficznych. W północno-wschodniej części kamieniołomu ogniwo piaskowca z Kleczanowa i ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin tworzą małą jednostkę tektoniczną złożoną z conajmniej 5 łusek, nasuniętych jedna na drugą na skutek nacisku skał kambryjskich z północy na skały ordowiku. W południowo-zachodniej części kamieniołomu odsłaniają się skały ogniwa dolomitu z Mokradła stanowiące fragment północnego skrzydła synkliny międzygórskiej. Skały środkowego ordowiku są odwrócone na południe i częściowo wyciśnięte na skutek nasunięcia z północy dolnoordowickich łusek. Na wschód od kamieniołomu skały ordowiku zostały całkowicie wyciśnięte. Obecne badania pozwoliły wyciągnąć wniosek, że dolny ordowik w Międzygórzu reprezentuje oddzielną jednostkę tektoniczną utworzoną w wyniku tego samego waryscyjskiego procesu tektonicznego, który spowodował powstanie dyslokacji świętokrzyskiej.