O metodzie analizy podłużnych profili rzek w badaniach neotektoniki na przykładzie rzek Podhala (Polskie Karpaty Wewnętrzne)
Abstract
Techniques of the analysis of longitudinal river profiles used in neotectonic investigations (Podhale Region, Polish Central Carpathians)
Longitudinal profiles of the Podhale rivers (Polish Central Carpathians) have been analysed by using mathematical modelling. The applicability of particular models to detection of river profile’s breaks has been tested. Exponential functions do not serve this purpose when related to mountain rivers. However, polynomials of the 4th and 5th order fit the real profiles best and make it possible to estimate the amplitude and sign of recent tectonic movements.
W pracy przeanalizowano podłużne profile rzek Podhala (polskie Karpaty Wewnętrzne) za pomocą modelowania matematycznego. Badano przydatność poszczególnych modeli do wykrywania deformacji profilu rzeki. Stwierdzono, że krzywe typu wykładniczego nie spełniają tych wymagań dla rzek górskich, natomiast krzywe wielomianów stopnia czwartego i piątego uwypuklają istniejące deformacje. Na podstawie wykrytych zaburzeń podjęto próbę określenia amplitudy i znaku współczesnych ruchów tektonicznych.
Longitudinal profiles of the Podhale rivers (Polish Central Carpathians) have been analysed by using mathematical modelling. The applicability of particular models to detection of river profile’s breaks has been tested. Exponential functions do not serve this purpose when related to mountain rivers. However, polynomials of the 4th and 5th order fit the real profiles best and make it possible to estimate the amplitude and sign of recent tectonic movements.
W pracy przeanalizowano podłużne profile rzek Podhala (polskie Karpaty Wewnętrzne) za pomocą modelowania matematycznego. Badano przydatność poszczególnych modeli do wykrywania deformacji profilu rzeki. Stwierdzono, że krzywe typu wykładniczego nie spełniają tych wymagań dla rzek górskich, natomiast krzywe wielomianów stopnia czwartego i piątego uwypuklają istniejące deformacje. Na podstawie wykrytych zaburzeń podjęto próbę określenia amplitudy i znaku współczesnych ruchów tektonicznych.