Ewolucja geodynamiczna Karpat
The Carpathian arc is heterogenous. The western and the eastern parts of the Carpathians differ in style of tectonic structure and history of deformation. The linkage of the paraoceanic crust zone along the Alps, the Carpathians and the Dinarides is proposed for the Jurassic-Cretaceous phase of structural evolution of these Alpine ranges. The Neogene phase of structural evolution of the Carpathians was controlled by relative movements of the western and the eastern blocks of the inner structural units of the Carpathians. The Pieniny Klippen Belt is interpreted as the trace of a major sinistral transcurrent fault. The Neogene volcanic rocks of the Carpathians form two belts associated with the Western and the Eastern Carpathians. The curvature of the Carpathians arc is controlled by the boundaries of the rigid units of the Foreland.
W heterogenicznym łuku karpackim część zachodnia i wschodnia różnią się stylem i historią deformacji. Przedstawiono hipotetyczny przebieg strefy skorupy paraoceanicznej w Alpach, Karpatach i Dynarydach dla jurajsko-wczesnokredowego etapu ich rozwoju. Neogeńska faza ewolucji strukturalnej Karpat podporządkowana była względnym ruchom zachodniego i wschodniego bloku jednostek skonsolidowanych we wcześniejszych, kredowych fazach tektogenicznych. Bloki te rozdzielał basen fliszu Szolnok w podłożu Wielkiej Niziny Węgierskiej. Pieniński Pas Skałkowy interpretowany jest jako ślad lewego uskoku przesuwczego. Neogeńskie skały wulkaniczne Karpat tworzą dwa niezależne łuki związane z Zachodnimi i z Wschodnimi Karpatami. Krzywizna łuku karpackiego jest wymuszona przez granice sztywnych bloków przedgórza.
