W sprawie genezy wapieni osiarkowanych rejonu Grzybowa
Abstract
Quelques observations sur la genese des calcaires sulfuriferes de la région de Grzybów
Wapienie osiarkowane występują w serii gipsowej (torton dolny) pod nadkładem 180 m. iłów pektenowych i krakowieckich, spoczywającej na mułowcach baranowskich i wapieniach litotamniowych. W centrum badanego obszaru seria gipsowa jest wykształcona jako wapienie osiarkowane, na peryferiach jako gipsy, w obszarze przejściowym gipsy tworzą środek serii, a wapienie występują w górnych i dolnych częściach serii. Wapienie osiarkowane są jamiste, nie zawierają fauny, posiadają ciężar objętościowy zbliżony do ciężaru objętościowego gipsów. Na tej podstawie autor przypuszcza, że wapienie powstały z przekształcenia pierwotnych gipsów. W wapieniach osiarkowanych wyróżniono 4 odmiany litologiczne, ułożone strefowo od granicy z gipsami do centrum obszaru wapieni. Odmiany te odpowiadają kolejnym stadiom przemian. Autor przypuszcza, że główną przyczyną przemian gipsów w wapienie były wody docierające od spągu serii w najbardziej spękane partie gipsów. Charakter chemiczny wód występujących w wapieniach, właściwy dla wody morskiej, świadczy o braku dopływu wód z powierzchni. Podwyższona lokalnie temperatura wody (18 °C) tłumaczy się jako wynik współcześnie zachodzących reakcji egzotermicznych. Fakt ten dowodzi współczesności procesu przemian gipsów w wapienie osiarkowane.
Les calcaires sulfuriferes apparaissent dans la serie gypseuse (Toctonien inferieur) avec, au-dessus, 180 m d’argiles a Pecten et de Krakowiec. Cette serie repose sur les aleurites de Baranów et les calcaires a Lithothamnium. Au centre de l’espace examine, la serie gypseuse est formee en entier de calcaires sulfuriferes. La zone de ces calcaires est entouree par une autre zone ou les calcaires apparaissent en haut et en bas de la serie, et les gypses, au milieu Au dehors de ces zones, toute la serie gypseuse consiste en gypses. Les calcaires sulfuriferes sont vacuolaires, ne contiennent pas de faune et leur densite se rapproche de celle des gypses. En vertu de ces donnees, l’auteur suppose que les calcaires sulfuriferes se sont formes par la transformation des gypses primitifs. Dans les calcaires sulfuriferes on a distingue quatre genres lithologiques gisant. par zones qui commencent a la limite des gypses et se suivent jusqu’au centre qu’occupent les calcaires. Ces genres particuliers correspondent aux etapes successives de la transformation. L’auteur suppose que dans la transformation des gypses en calcaires, c’est l’eau qui joue le role principal, penetrarlt, d’en bas de la serie, dans les parties les plus crevassees des gypses. La constitution chimique de l’eau qui apparait dans les calcaires, distinctive pour l’eau marine, temoigne du fait que l’eau ne peut pas penetrer ici de la surface de la terre. L’auteur explique la temperature localement elevee de l’eau (18 °C) par l’effet de reactions exothermiques actuelles. Ce fait prouve l’actualite des transformations des gypses en calcaires sulfuriferes.
Wapienie osiarkowane występują w serii gipsowej (torton dolny) pod nadkładem 180 m. iłów pektenowych i krakowieckich, spoczywającej na mułowcach baranowskich i wapieniach litotamniowych. W centrum badanego obszaru seria gipsowa jest wykształcona jako wapienie osiarkowane, na peryferiach jako gipsy, w obszarze przejściowym gipsy tworzą środek serii, a wapienie występują w górnych i dolnych częściach serii. Wapienie osiarkowane są jamiste, nie zawierają fauny, posiadają ciężar objętościowy zbliżony do ciężaru objętościowego gipsów. Na tej podstawie autor przypuszcza, że wapienie powstały z przekształcenia pierwotnych gipsów. W wapieniach osiarkowanych wyróżniono 4 odmiany litologiczne, ułożone strefowo od granicy z gipsami do centrum obszaru wapieni. Odmiany te odpowiadają kolejnym stadiom przemian. Autor przypuszcza, że główną przyczyną przemian gipsów w wapienie były wody docierające od spągu serii w najbardziej spękane partie gipsów. Charakter chemiczny wód występujących w wapieniach, właściwy dla wody morskiej, świadczy o braku dopływu wód z powierzchni. Podwyższona lokalnie temperatura wody (18 °C) tłumaczy się jako wynik współcześnie zachodzących reakcji egzotermicznych. Fakt ten dowodzi współczesności procesu przemian gipsów w wapienie osiarkowane.
Les calcaires sulfuriferes apparaissent dans la serie gypseuse (Toctonien inferieur) avec, au-dessus, 180 m d’argiles a Pecten et de Krakowiec. Cette serie repose sur les aleurites de Baranów et les calcaires a Lithothamnium. Au centre de l’espace examine, la serie gypseuse est formee en entier de calcaires sulfuriferes. La zone de ces calcaires est entouree par une autre zone ou les calcaires apparaissent en haut et en bas de la serie, et les gypses, au milieu Au dehors de ces zones, toute la serie gypseuse consiste en gypses. Les calcaires sulfuriferes sont vacuolaires, ne contiennent pas de faune et leur densite se rapproche de celle des gypses. En vertu de ces donnees, l’auteur suppose que les calcaires sulfuriferes se sont formes par la transformation des gypses primitifs. Dans les calcaires sulfuriferes on a distingue quatre genres lithologiques gisant. par zones qui commencent a la limite des gypses et se suivent jusqu’au centre qu’occupent les calcaires. Ces genres particuliers correspondent aux etapes successives de la transformation. L’auteur suppose que dans la transformation des gypses en calcaires, c’est l’eau qui joue le role principal, penetrarlt, d’en bas de la serie, dans les parties les plus crevassees des gypses. La constitution chimique de l’eau qui apparait dans les calcaires, distinctive pour l’eau marine, temoigne du fait que l’eau ne peut pas penetrer ici de la surface de la terre. L’auteur explique la temperature localement elevee de l’eau (18 °C) par l’effet de reactions exothermiques actuelles. Ce fait prouve l’actualite des transformations des gypses en calcaires sulfuriferes.