Złotonośna mineralizacja kruszcowa z Barda Śląskiego (Sudety Środkowe)

Abstract

W strefie kontaktowej pomiędzy skałami struktury bardzkiej (D-C1) a apofizą Grańca Barda, związanej z waryscyjską intruzją kłodzko-złotostocką (IKZ), występuje metasomatyczne okruszcowanie ze złotem. Pierwotne, diagenetyczne konkrecje występujące w spągowych, partiach dolnokarbońskich szarogłazów uległy wskutek migracji roztworów hydrotermalnych związanych z IKZ silnej silifikacji, osiarczkowaniu, karbonatyzacji, serycytyzacji, chlorytyzacji iprehnityzacji. Powstały wtórne, silnie zgranityzowane epigenetyczne konkrecje typu metasomatycznego. Liczne tego typu konkrecje zostały odsłonięte w lipcu 1997 r. przez powodź Nysy Kłodzkiej, która rozmyła materiał starego obrywu skalnego w Bardzie Śląskim. Konkrecje mają elipsoidalną postać (rozmiary: oś dłuższa: 30-60 cm; oś krótsza 20-40 cm) i niesymetryczną budowę wewnętrzną. Zawierają siarczki, które tworzą srukturę infiltracyjno-szkieletową stanowiącą wraz z kwarcem do 60 % konkrecji. Minerały kruszcowe są reprezentowane przez arsenopiryt, piryt, markasyt, chalkopiryt, sfaleryt, galenę, tytanit, antymonit, złoto rodzime, elektrum, bizmut rodzimy, bismutynit, tellurobismutyt, hedleyit i pilsenit (?). Błoto rodzime występuje w postaci mono- lub polimineralnych mikrowrostków (5-50 mm średnicy) w arsenopirycie. Zawartość złota w masywnych konkrecjach wynosi do 5 g/t, a w silnie zwietrzałych spada poniżej 1 g/t. Oprócz złota inkluzje w arsenopirycie tworzą elektrum, bizmut rodzimy, bismutynit, tellurobismutyt, hedleyit, pilsenit (?), galena, pirotyn, sfaleryt i chalkopiryt. Obecność asocjacji Fe As Bi-Te Au wskazuje na dolny zakres mezotermalnych warunków krystalizacji kruszców. Wstępne rezultaty oznaczeń izotopów d34S w gruboziarnistych arsenopirytach mieszczą się od 0,87 do 1,04 d34S (CDT) co może sugerować magmowe pochodzenie siarki. Znalezienie złotonośnych konkrecji jest pierwszym dowodem na możliwość odkrycia złotonośnej mineralizacji arsenowej o znaczeniu ekonomicznym również po zachodniej stronie IKZ. GOLD-BEARING ORE MINERALIZATION FROM BARDO ŚLĄSKIE (CENTRAL SUDETES, SW POLAND) Summary In the contact zone ofBardo Structure rocks (D-C1) and Graniec-Bardoapophyseofthe variscanKłodzko-ZłotyStokIntrusion (IKZ), the metasomatic mineralization with gold-bearing arsenopyrite has beenfound. Primary concretions ofdiagenetic origin,which occur in the bas e part of lower Carboniferous greywackes have undergone strong silicification, sulfidation, carbonatization,sercitization, chloritization, prehnitization and have been changed into epigenetic concretions ofmetasomatic type as a result ofhydrothermalfluid migration connected with IKZ In July of 1997, numerous solid and strongly weathered concretions were discovered in old loose materials unburied by flood ofNysaKłodzka river in BardoŚląskie. Concretions had ellipsoid-like form, sizes ranged from 30-60 x 20-40 cm and had unsymmetrical internal structures. They contained sulfides whichformed epigenetic structures of skeletal and infiltration character. Ore minerals were represented by: arsenopyrite, pyrite, marcasite, chalcopyrite, sphalerite, galenite, titanite, antimonite, native gold, electrum, native bismuth, bismuthinite, tellurobismutite, hedleyite and pilsenite (?). Gold seemed occur as mono- or polymineralmicroinclusion (5-50 μm) in arsenopyrite. Content ofgoIdin such solid concretions is up to 5 g/t but in weathered ones decreased below 1 g/t. Inclusions in arsenopyrite beside native gold and electrum were formed as well by native bismuth, bismuthinite, tellurobismutite, hedleyite, pilsenite ( ?), galenite, pyrrhotite, sphalerite and chalcopyrite. Appearenceof Fe-As-Bi-Te-Au association indicated for lower range ofmesothermal condition of ore crystallisation. Preliminary results of (δ34S) from coarse-grained arsenopyrite had values from 0,87 to 1,04 δ34S (CDT) and is believed to be on most igneous origin. This findings proved for the first time discovery possibilities of gold-bearing arsenie mineralization of economic value also in the western side of the IKZ.