Tufit wśród zlepieńców górnoeoceńskich Tatr i jego znaczenie stratygraficzne

Jerzy Głazek, Andrzej Przybycin, Adam Sochaczewski

Abstract


Warstwa tufitów witrokrystaloklastycznych została znaleziona pomiędzy górnoeoceńskimi zlepieńcami podstawowymi w dolinie Suchej Wody na północnym brzegu Tatr (ryc. 1-3). Tufit ten o miąższości 70 cm jest złożony ze słabo wysortowanych drobnych cząstek popiołu szklistego i krystaloklastów skaleni, obu silnie zmienionych w illit i mieszanopakietową substancję smektytowo/illitową z podrzędną domieszką piroklastcznego i detrytycznego kwarcu (ryc. 4-12). Prawdopodobnie jest to dacytowy popiół wulkaniczny wyrzucony przez erupcję typu pliniańskiego osadzony w spokojnym środowisku (czego dowodzą maty glonowe na podściełających zlepieńcach pomiędzy żwirowymi nasypami - rewami) w strefie sublitoralnej. Warstwa ta może być korelowana z tufitami z Polan w płaszczowinie magurskiej i tzw. piaskowcem biotytowym - warstwą tufitów o miąższości 1-5 m w spągu priabonu na Małej Nizinie Węgierskiej. Wszystkie te tufity, mogą być łączone z północnowęgierskimi dacytowymi stratowulkanami, a ich wiek można oszncować na około 40±2 mln lat. Prawdopodobnie ta warstwa jest szeroko rozprzestrzeniona i może być wykorzystana jako regionalny poziom korelacyjny w górnoeoceńskich sekwencjach Karpat.

TUFFITE BETWEEN UPPER EOCENE CONGLOMERATES OF THE TATRA MOUNTAINS (CARPATHIANS, POLAND) AND ITS STRATIGRAPHIC IMPORTANCE

Summary
The layer of vitric-crystal tuff with accidental admixture of detrital grains was discovered between Upper Eocene basal conglomerates in the Sucha Woda valley at the northern slope of the High Tatra Mountains, Inner Carpathians, southernmost Poland (Figs. 1-3). This 70 cm thick layer is composed of feebly sorted fine glass particles and feldspar crystals both strongly altered into illite and mixed layer smectite/illite clay matrix, with subordinate admixture of volcanic and detrital quartz (Figs. 4-12). Probably it represents dacitic ash of plinian eruption deposited in calm environment (evidenced by algal coatings on gravels) between gravel bars in sublittoral zone. This layer could be correlated with Polany tuffite in the Outer Carpathians and so called biotitic sandstone, a 1-5 m thick layer of tuffite on the base of the Priabonian in the Little Hungarian Lowland. These tuffites are probably connected with north Hungarian dacitic stratovolcanoes and their age could be approximated to c. 40±2 Ma. Probably this layer is broadly extended and could be used as
regional marker horizon in Upper Eocene sequences of the Carpathians.

Full Text:

PDF (Polish)