Zróżnicowane tempo erozji rzecznej w polskich Karpatach zewnętrznych: wskaźnik młodych ruchów tektonicznych?

Abstract

Tempo erozji rzecznej obliczone dla wybranych segmentów dolin polskich Karpat zewnętrznych wykazuje wartości zróżnicowane zarówno w poszczególnych piętrach czwartorzędu, jak i różnych jednostkach fizjograficznych. U schyłku plejstocenu obserwuje się wzrost tempa rozcinania cokołów skalnych tarasów wzdłuż czół niektórych nasunięć. Uśrednione prędkości erozji rzecznej dla całego czwartorzędu są natomiast porównywalne z długookresowym tempem podnoszenia izostatycznego Karpat zewnętrznych. VARIABLE RATES OF FLUVIAL EROSION IN THE POLISH OUTER CARPATHIANS AS AN INDICATOR OF YOUNG TECTONIC MOVEMENTS (SOUTHERN POLAND) Summary Rates of river downcutting, calculated for selected segments of the Polish Carpathian rivers in different time intervals, are differentiated both in time and space, increasing however in late Pleistocene times in frontal parts of some nappes. Average rates of downcutting in the whole of the Quaternary are, in turn, comparable to those of long-term isostatic uplift of the Western Carpathians.