Powstawanie minerałów w pustkach krasowych badeńskich gipsów Przedkarpacia

Abstract

Minerały (siarczany, węglany, krzemiany, tlenki i wodorotlenki) powstałe w pustkach krasowych w gipsach badeńskich są wynikiem krystalizacji: ze swobodnie płynącej wody po utracie dwutlenku węgla; po ewaporacji cienkiej warstewki wody; po ewaporacji wyciekającej wody interstycjalnej; w iłowych wypełnieniach pustek; z wody występującej w szczelinach; subakwalnej; z aerozolów; żeli; lodu; a także precypitacji biochemicznej. Procesy powstawania minerałów w badanych pustkach krasowych są niskotemperaturowe. Przeważają speleotemy powstałe w warunkach subaeralnych, a ich wzrost był warunkowany przez prądy powietrza w jaskiniach. MINERAL FORMATION IN KARST CAVITIES OF THE MIDDLE MIOCENE BADENIAN GYPSUM IN THE CARPATHIAN FOREDEEP (UKRAINE AND POLAND) Summary MineraIs (sulphates, carbonates, silicates, oxides and hydroxides) occurring in karst cavities of the Badenian gypsum originated due to the following processes: crystallization from free flowing water after carbon dioxide loss; crystallization after evaporation of thin film of water; crystallization after evaporation of seeping interstitial water; crystallization in clay filling of cavities; crystallization from water in joints; subaqueous crystallization; crystallization from aerosols; crystallization of gels; biochemical precipitation; and freezing crystallization. Processes of mineral formation in the studied cavities are low-temperature. Subaerially-formed speleothems predominate, and their growth is controlled by air currents in the caves.