Subsydencja i początki inwersji bruzdy śródpolskiej na podstawie analizy map miąższości i litofacji osadów górnokredowych - dyskusja

Authors

  • Krzysztof Leszczyński
  • Ryszard Dadlez

Abstract

W przeciwieństwie do Świdrowskiej i Hakenberga (1999), którzy uważają, że inwersja bruzdy śródpolskiej zainicjowana została w kampanie–mastrychcie, autorzy są przekonani o możliwości jej rozpoczęcia już przed koniakiem i kontynuację w późniejszej kredzie. Pogląd ten oparty jest na danych litofacjalnych, miąższościowych i sejsmicznych, jak również na korelacjach strukturalnych i regionalnych. Analiza litofacjalna ujawnia nowe źródło klastyków niezależne od tarczy bałtyckiej, pojawiające się w koniaku–kampanie wzdłuż wału śródpolskiego. Co więcej, regionalne proporcje miąższościowe pomiędzy sekwencjami przedinwersyjną (górny alb–turon) a syninwersyjną (koniak–santon) wyraźnie zmieniają się przy przechodzeniu w kierunku osi basenu. Dane te wskazują na wzmożoną ruchliwość bruzdy śródpolskiej począwszy od koniaku. Przekroje sejsmiczne ujawniają też niezgodności wewnątrz profilu górnej kredy. Wszystkie te dane są zgodne z datowaniem inwersji innych basenów w Europie zachodniej. Symetryczny model inwersji jest w przyrodzie możliwy. Model odwróconego uskoku listrycznego zaprezentowany przez Świdrowską i Hakenberga również jest możliwy, lecz dotychczas nie został udokumentowany danymi sejsmicznymi. SUBSIDENCE AND THE PROBLEM OFINCIPIENT INVERSION IN THE MID-POLISH TROUGH BASED ON THICKNESS MAPS AND CRETACEOUS LITHOFACIES ANALYSIS - DISCUSSION Summary Contrary to the opinion of Świdrowska & Hakenberg (1999) who claimed that the inversion ofthe Mid-Polish Trough initiated in Campanian-Maastrichtian times, the present authors are convinced that it might have started as early as before the Coniacian and continued through later ages of the Cretaceous. This view is based upon lithofacies, thickness and seismic data as well as structural and regional correlations. Lithofacies analysis reveals a new clastic source along the Mid-Polish Swell in the Coniacian-Campanian, independent of the Baltic Shield. Moreover, regional thickness proportions between pre-inversion (Upper Albian-Turonian) and syn-inversion (Coniacian-Santonian) sequences distinctly change when passing towards the basin axis. These data point to the increased mobility of the Mid-Polish Trough beginning with the Coniacian. Seismic sections reveal presumable unconformity surfaces with onlapping reflectors within the upper part of the Upper Cretaceous sequence. All these data are in conformity with those from other West European basins. A symmetrical model of inversion is possible and such a process does exist in the nature. The model proposed by Świdrowska & Hakenberg, of reversal of a listric fault, is also possible but it has not been evidenced by seismic data as yet.

Issue

Section

Geochemia, mineralogia, petrologia