Badania koncentracji potasu i magnezu w solach kamiennych złoża Bochni

Tomasz Toboła

Abstract


Złoże badeńskiej soli kamiennej „Bochnia“ występuje u czoła nasunięcia fliszu karpackiego, ok. 30 km na wschód od Krakowa. W jego profilu litostratygraficznym wyróżnionych zostało 5 cyklotemów solnych, przy czym jedynie w trzech występują sole kamienne. Utwory te charakteryzują się dużym zróżnicowaniem petrologicznym oraz geochemicznym. Przeprowadzone badania koncentracji potasu i magnezu wykazały duże wahania obu pierwiastków, ich współwystępowanie i dużą zależność stężenia od obecności części nierozpuszczalnych w wodzie. Rozmieszczenie badanych pierwiastków w profilu litostratygraficznym złoża wskazuje na istnienie w trakcie sedymentacji kompleksu soli środkowych i północnych okresów o podwyższonych stężeniach potasu i magnezu w solance, odpowiadając przy tym wyższym koncentracjom bromu. Badania te dowodzą, że znaczny wpływ na stężenia pierwiastków w solankach, z których następowała krystalizacja soli kamiennych, mogły wywierać procesy adsorpcji i wymiany jonowej zachodzące podczas dostaw do zbiornika sedymentacyjnego znacznych ilości minerałów ilastych.

STUDY OF POTASSIUM AND MAGNESIUM CONTENTS IN SALT DEPOSIT BOCHNIA (SOUTHERN POLAND)

Summary
The ”Bochnia“ salt deposit is situated at the front of the Carpathian overthrust, about 30 km east of Kraków. Its lithostratigraphy includes five evaporate cyclothems from which only three comprise the rock-salt. Petrological and geochemical character of the salt is highly diversified. Chemical analyses indicate the coexistence of potassium and magnesium, the significant variability in their concentrations and the strong dependence of concentrations on the presence of insoluble particles in waters. Distribution of potassium and magnesium in the lithostratigraphic succession indicates the existence of periods of increased concentration of the both elements in brine during deposition of the central and northern salt complexes. These periods correspond to the increased concentrations of bromine. The studies demonstrate that adsorption and ion exchange processes, active during the supply of large volume of clay minerals to the basin, strongly influenced concentrations of elements in he brines from which the rock-salt crystallized.

Full Text:

PDF (Polish)