Zapis izotopowy (δ18O i δ13C) w wapieniach górnego ordowiku z Mójczy w Górach Świętokrzyskich

Abstract

Analiza stabilnych izotopów tlenu i węgla w wapieniach środkowego i górnego ordowiku regionu kieleckiego Gór Świętokrzyskich wskazuje na zmiany ich składu w czasie. Największe wahania (w skali PDB) występują w wyższym ordowiku (górny karadok) i pojawiają się po okresie aktywności prądów wstępujących. Fluktuacje te były przypuszczalnie spowodowane czynnikami klimatycznymi, kontrolowanymi przez zlodowacenie na Gondwanie, które spowodowały zachwianie stratyfikacji gęstościowej i termicznej oceanów (Wilde &Berry, 1984; Railsback i in., 1990; Wilde, 1991). Wartości δ18O i δ13C są zbliżone do wyników uzyskanych dla kopalnych, chłodno- lub umiarkowanie ciepłowodnych osadów węglanowych oraz mieszczą się w przedziale wartości stwierdzonych przez wielu badaczy dla ordowiku. ISOTOPE RECORD (Δ18O AND Δ13C) FROM THE UPPER ORDOVICIAN LIMESTONE IN MÓJCZA SECTION (HOLY CROSS MTS., CENTRAL POLAND) Summary Oxygen and carbon isotopic studies were carried on bulk-rock samples from theMiddle and Upper Ordovician limestones taken from the Mójcza section in Kielce Region of the Holy Cross Mts (Fig. 1). Measurements of δ18O and δ13C are close to results obtained from ancient temperate- and warm-temperate water carbonates. The greatest changes both δ18O and δ13C are associated with upper part of the Mójcza section (Upper Caradoc) and appear after ceasing of upwelling currents activity (Fig. 2). Carbon and oxygen isotopic fluctuations are concurrent with changes in conodont assemblages (Dzik, 1999) and were probably caused by climatic factor, controlled by glaciation on Gondwana.