Wody mineralne w rejonie Buska-Zdroju i Solca-Zdroju

Abstract

W rejonie Buska Zdroju i Solca Zdroju występują wody mineralne (o mineralizacji powyżej 1g/dm3). Niektóre z nich (wody typu Cl-Na+H2S, Cl-Na+J+Br, Cl-SO4-Na+H2S, Cl-Na+J+Br+H2S) zostały uznane za lecznicze. Uproszczoną charakterystykę hydrochemiczną omawianych wód mineralnych przedstawiono na szkicu (ryc. 1). W badanym rejonie można wyróżnić 4 grupy wód mineralnych: wody półsłodkie (1-3 g/dm3) typu SO4-Ca+H2S, które występują w skałach trzeciorzędowych i lokalnie kredowych, wody słonawe (3-10 g/dm3) i słone (10-35 g/dm3) typu Cl-Na+J+Br+H2S lub Cl-SO4-Na+J+Br+H2S w skałach kredowych i stropowej części utworów jurajskich, solanki typu Cl-Na+J+Br w skałach jurajskich. Wyniki badań izotopowych wykonane w ostatnich latach wskazują, że płytko występujące wody mineralne są wodami paleoinfiltracyjnymi (plejstocen). Wody z głębszych poziomów mogą być również wodami paleoinfiltracyjnymi (prawdopodobnie z końca trzeciorzędu). MINERAL WATERS IN THE BUSKO-ZDRÓJ AND SOLEC-ZDRÓJ REGION (CENTRAL POLAND) Summary Mineral waters (mineralization exceeds 1g/dm3) are occurring in the Busko-Zdrój and Solec-Zdrój region. Some of them (Cl–Na+H2S, Cl–Na+J+Br, Cl–SO4–Na+H2S, Cl–Na+J+Br+H2S) have been recognized as medicinal waters. The simplified hydrochemical characteristics of mineral waters (from springs, boreholes, shafts) has been presented on the sketch. In the area of interest four groupes of mineral waters have been recognized: (semi-fresh waters (1–3 g/dm3) primarily type SO4–Ca+H2S. These watersare featured by a shallow circulation within Tertiary rocks (subgypsum horizon) and locally Cretaceous deposits; (brackish (3–10 g/dm3) and saline (10–35 g/dm3) waters type Cl–Na+J+Br+H2S or Cl–SO4–Na+J+Br+H2S. These waters occur in Cretaceous rocks and a top Jurassic series; (brine type Cl–Na+J+Br. They are seized from Jurassic rocks. The origin of mineral waters in the Busko and Solec region have been investigated by many researchers. The latest results of isotopic determinations and hydrochemical analyses indicated that shallow mineral waters are paleoinfiltration waters (Pleistocene). Deeper waters in the Busko and Solec area may also be infiltration water (probably from the late Tertiary).