Wody podziemne głębokich systemów krążenia na Niżu Polskim

Abstract

Wody podziemne hydrogeologicznych pięter paleozoiku i mezozoiku wyróżniają się bardzo dużym zróżnicowaniem mineralizacji począwszy od wód zwykłych (słodkich) w strefach wychodni pod serią skał czwartorzędowych, do silnie stężonych solanek — roztworów niemal nasyconych w partiach osiowych struktur nieckowych. Geneza wód oraz zmienność mineralizacji i składu chemicznego zależy w dużym stopniu od budowy geologicznej Niżu Polskiego, charakteru litologicznego warstw wodonośnych (tzw. skał zbiornikowych), geometrii tych warstw w basenie sedymentacyjnym w stosunku do obszarów zasilania i drenażu oraz od miąższości kompleksów skał nieprzepuszczalnych. Ważnym elementem dla zasięgu ich systemów krążenia i kierunku przepływu wód podziemnych lub w skrajnym przypadku ich stagnacji, są gradienty ciśnień złożowych w profilu pionowym i rozkład przestrzenny przewodnictwa wodnego (oporów hydraulicznych) w ośrodku skalnym. W starszych piętrach hydrogeologicznych notowane są anomalne ciśnienia złożowe solanek. DEEP CONNATE GROUNDWATER OF THE POLISH LOWLANDS Summary The groundwaters occurring in the Palaeozoic and Mesozoic strata reveal a great differentiation of TDS (total dissolvedsolids) in range from the fresh waters in the outcrop region, below the Quaternary deposits, to the almost saturated brines in the central parts of the sedimentary basins. A great influence on TDS variability, the chemical composition and water origin is connected with geostructures, lithological composition of the aquifer, position of the aquifer in relation to recharge area and with the thickness of the aquitards or aquicluds in the geological profiles. The changes of hydraulic head value of the deep connate groundwater, distribution of transmissivity and particular their anomalies is the very important factor for the determination of the water flow direction or their stagnation. In the older — Paleozoic aqiufers — the anomalies of pressure are stated.