Badania geochemiczne i biogeochemiczne w ekosystemach leśnych na przykładzie Gór Świętokrzyskich

Zdzisław M. Migaszewski, Agnieszka Gałuszka, Anna Świercz, Jarosław Kucharzyk

Abstract


Badania geochemiczne gleb i skał oraz biogeochemiczne porostów, sosny i mchów prowadzone są w ekosystemach leśnych Gór Świętokrzyskich od 1994 r. Obejmują one kompleksowe oznaczenia pierwiastków śladowych, związków organicznych, stabilnych izotopów siarki oraz badania specjacji, czyli związku niektórych pierwiastków z frakcjami mineralnymi i organicznymi gleb. Niniejszy artykuł podsumowuje wyniki badań wykonanych dla pięciu charakterystycznych siedlisk regionu w latach 1998–1999. Stwierdzono lokalne wzbogacenia poszczególnych poziomów (podpoziomów) glebowych w różne asocjacje pierwiastków. Zwraca uwagę podwyższona koncentracja rtęci w podpoziomie fermentacyjno-humusowym (Ofh). Potwierdzono zróżnicowany rozkład zawartości wielu pierwiastków w igłach 1-rocznych, 2- i 3-letnich. Koncentracje metali ciężkich i siarki w glebach i badanych biowskaźnikach roślinnych wykazują dalszy spadek w porównaniu z 1994 r., osiągając w plechach porostów i igłach sosny wartości prawie takie same jak w N i E Finlandii.

GEOCHEMICAL AND BIOGEOCHEMICAL STUDIES IN FOREST ECOSYSTEMS EXEMPLIFIED BY THE HOLY CROSS MTS (CENTRAL POLAND)

Summary
Geochemical and biogeochemical studies of soils, rocks, and plant indicators have been carried out since 1994. Their scope encompasses trace element and organic compound determinations, sulfur stable isotope measurements, and speciation, i.e. the relationship between some elements and mineral or organic fractions of soil horizons. The present paper summarizes the results of 1998—1999 investigations performed in five characteristic habitats of the region. Some of the soil horizons (subhorizons) show elevated levels of different element associations. The organic fermentative-humic subhorizon (Ofh) is marked by the highest level of mercury. Diverse concentrations of many elements was confirmed in 1-, 2- and 3-year age pine needles. The contents of heavy metals and sulfur in soils and plant bioindicators reveal a gradual decrease compared to those in 1994. In general, lichen thalli and pine needles reach levels close to those in N and E Finland.

Full Text:

PDF (Polish)