Analiza facjalna utworów najwyższej jury i kredy dolnej rejonu

Abstract

W publikacji przedstawiono zakres możliwych zmian środowiska przyrodniczego wywołanych odkrywkową eksploatacją kopalin oraz procesami wzbogacenia urobku, w aspekcie ich trwałości i dynamiki. Do trwałych i nieodwracalnych zaliczono: ubytek zasobów kopaliny ze złoża w wyniku eksploatacji, większość przekształceń morfologii terenu związanych z powstawaniem wyrobisk i składowisk, wylesienia oraz często przekształcenia ekosystemów i krajobrazu. Do długotrwałych należą: zmiany warunków krążenia wód powierzchniowych i podziemnych, zmiany geochemiczne w wodach i glebie, zmiana sposobu użytkowania terenu, zaś do okresowych, ściśle związanych z okresem działalności górniczej — hałas, drgania sejsmiczne (przy urabianiu metodami strzałowymi), zapylenie powietrza. Wyróżniono 3 fazy przekształceń środowiska związane z kolejnymi etapami gospodarki złożem: jego udostępnieniem, eksploatacją i zagospodarowaniem terenów poeksploatacyjnych. Różnią się one zakresem i dymaniką oddziaływań na poszczególne komponenty środowiska naturalnego. Znajomość tych zagadnień pozwala na określenie kolejności i zakresu działań zmierzających do praktycznej realizacji zasady zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do odkrywkowej eksploatacji i przeróbki kopalin. FACIES ANALYSIS OF THE UPPERMOST JURASSIC AND THE LOWER CRETACEOUS DEPOSITS IN THE ZAGORZYCE REGION (SOUTHERN POLAND) Summary The comprehensive facies analysis of the uppermost Jurassic and the Lower Cretaceous (Ropczyce Series and Dębica Series) deposits in the Zagorzyce Region enabled authors to reconstruct depositional environments of carbonate rocks which were drilled in boreholes Zagorzyce-7, Zagorzyce-6, Nawsie-1, Ropczyce-7. The facies, which appear in the Zagorzyce Region, show features halfway between the coeval facies from a basin connected with theMid-Polish Trough and the facies from the Tethys Ocean. Beds were deposited on a carbonate platform in shallow water, periodically under extremely shallow water conditions. The Ropczyce Series sediments are mainly carbonate rocks deposited in a low-energy environment of generally brackish lagoons, tidal flats and lakes. Limestones of the Dêbica Series were formed under high-energy conditions and they are mainly bioclastic-oolitic grainstones with reef mounds. Several characteristic microfacies and a few stratigraphically discontinuous surfaces were distinguished in the rocks described. A hydrocarbon reservoir facies (horizons of porous limestones with Favreina) has been recognized so far. In this facies the porosity was additionally improved by surface weathering.