ICDP a wiercenia badawcze w Polsce: zaproszenie do dyskusji

Abstract

Od blisko roku Polska jest członkiem Międzynarodowego Programu Naukowych Wierceń Kontynentalnych (ICDP). W niniejszym artykule dokonujemy przeglądu bieżących problemów naukowych, które mogłyby być rozwiązane za pomocą wierceń badawczych. Rozumiejąc ważkość wielu innych, nie wymienionych tutaj zagadnień, koncentrujemy się raczej na tych, które mogłyby wywołać szersze zainteresowanie w skali międzynarodowej. Specjalny nacisk kładziemy zatem na potencjalnie ważkie naukowo wiercenia w Karpatach Zachodnich w bezpośrednim sąsiedztwie pienińskiego pasa skałowego, by następnie przedyskutować znaczenie wiercenia badawczego poprzez strefę szwu skorupowego, spajającą masywy śląski i małopolski na odcinku pomiędzy Krakowem a Lublińcem. Proponujemy także wiercenie badawcze w strefie Koszalin–Chojnice, którego celem byłby pas fałdowy tzw. kaledonidów pomorskich. Dokonujemy także skrótowego przeglądu innych problemów, które mogą być celem wierceń badawczych, także w aspekcie poszukiwawczym. Należą do nich propozycje wierceń w rejonie horstu Kocka w celu poznania jego roli w rozwoju Lublińskiego Zagłębia Węglowego w okresie dewońsko-karbońskim, następnie na obszarze Gór Świętokrzyskich dla rozpoznania tektoniki formacji paleozoicznych, a także w strefie monokliny przedsudeckiej z zamiarem rozpoznania zarysów architektury tektonicznej eksternidów waryscyjskich. ICDP AND SCIENTIFIC DRILLING IN POLAND: INVITATION FOR A DISCUSSION Summary In context of Poland’s membership in the International Continental Scientific Drilling Program (ICDP), this article reviews current research problems in Poland which may be solved by means of scientific drillings. Understanding the importance omany other problems which have not been specified here, we focus rather on these that may arouse wider international interest. Special attention is therefore given to potentialities of drillings in the Western Carpathians in the close vicinity to the Pieniny Klippen Belt, followed by a discussion on scientific targets in the contact zone between the Malopolska and Silesian Massifs (Kraków–Lubliniec Fault Zone).We also propose a project focused on better recognition of the Polish-German Caledonides, presently concealed under the Permo-Mesozoic cover near to the northeastern boundary of the Trans-European Suture Zone (TESZ) in the Koszalin–Chojnice region. We discuss concisely some other possible scientific targets, otherwise having also prospects for finding hydrocarbon reserves and/or ore deposits. These other proposals of scientific drillings are aimed at explanation of the active role played by the Horst of Kock during the Devonian-Carboniferous development of the Lublin Coal Basin (South-Eastern Poland), of the tectonics of the Palaeozoic formations in the Holy Cross Mountains (Central Poland), and of the tectono-stratigraphic record within Variscan externides belowmthe Fore-Sudetic monocline (Western Poland).