Czwartorzęd regionu gdańskiego

Abstract

W regionie gdańskim występują następujące, charakterystyczne cechy pokrywy czwartorzędowej: (1) Deniwelacje pomiędzy najniżej leżącym czwartorzędem i jego najwyższym położeniem osiągają ponad 600 m. (2) W obszarze delty Wisły występują dwa, a może i trzy poziomy różnowiekowych osadów morskich: holsztyński (?), eemski i holoceński (morze litorynowe transgresji atlantyckiej). (3) W profilu ostatniego zlodowacenia występują dwa pokłady glacjalne, datowane m. in. metodą termoluminescencji. Starszy około 61–ok.8 ka BP i młodszy ok. 20 – 12 ka BP. (4) Maksymalna w Polsce miąższość holocenu (głównie osady morskie i jeziorne), wynosząca przynajmniej 100 m na Półwyspie Helskim. THE QUATERNARY OF GDAŃSK REGION Summary In the Gdańsk region the following specific features of Quaternary cover occur: Denivelations between the Quaternary base and present–day surface achieve more than 600 m. In the Vistula delta plain there are preserved traces of 2 (or even 3) Pleistocene marine transgressions (of Holsteinian?, Eemian, and Holocene or Atlantic or Littorina age). The Vistulian sequence consists of two glacial episodes dated by TL method: older about 61–58 ka BP, and younger at 20 –12 ka BP. Thickest Holocene deposits in Poland (mainly marine and limnic sequence), exceeding 100 m in the Hel Spit.