Próba wyznaczenia współczynnika konsolidacji torfów dla pokładów węgla brunatnego -

Abstract

Zastosowanie tradycyjnych metod dla opisu konsolidacji torfu, nie licząc częściowo metody Hagera i in., dostarcza całkiem różnych wyników. Dlatego w celu określenia współczynnika konsolidacji torfu dla pokładu węgla brunatnego opracowano nową, autorską metodę. Metoda ta może być zastosowana jeśli wykluczone zostaną postsedymentacyjna erozja, glacitektonika i tektonika, a proces konsolidacji przebiegał równomiernie w każdym punkcie torfowiska/pokładu węglowego. Natomiast jeśli w obrębie pokładu węglowego występują przewarstwienia piaszczyste, to otrzymane wyniki są zaniżone. Analizom poddano dwa pokłady węgla: I środkowopolski w złożu Pątnów IV i II łużycki w złożu Lubstów (wschodnia Wielkopolska, centralna Polska). Wyniki współczynnika konsolidacji torfu wynoszą 1,96 dla pokładu węgla brunatnego z Pątnowa IV i 2,34 dla pokładu z Lubstowa. W metodzie tej znana jest wyjściowa miąższość torfu (głębokość torfowiska) przed przykryciem go osadami mineralnymi. Ponadto możliwe jest oszacowanie rozmiarów postsedymentacyjnych deformacji tektonicznych. Przedstawiona metoda jest bardzo prosta matematycznie, ale jej zastosowanie wymaga przygotowania wielu przekrojów geologicznych, co jest pracochłonne. AN ATTEMPT TO DETERMINE CONSOLIDATION COEFFICIENT OF PEAT FOR LIGNITE SEAMS Summary The use of traditional methods for describing peat consolidation, partly excluding Hager and others’ method, provide quite different results. That is why the new method of determination of consolidation coefficient of peat for lignite seams, was worked out by the present author. This method can be applied in case postsedimentional erosion, glacitectonics or tectonics are excluded, and consolidation was uniform in every point of a peat-bog/lignite seam. However, if a lignite seam contains sand layers, the obtained results are too low. Two lignite seams were studied: (1) Middle Polish Seam in deposit Pątnów IV and (2) Lusatian Seam in deposit Lubstów (eastern Wielkopolska, central Poland). The consolidation coefficients of peat are 1,96 for lignite seam from P¹tnów IV, and 2,34 for lignite one from Lubstów. In this method the initial thickness of peat (peat-bog depth) prior to covering by mineral sediments is known. Moreover, it is possible to estimate the postsedimentional displacements. The performed method is mathematically very simple, but its application needs preparing a great number of geological cross-sections, which is pretty laboriousconsolidation coefficient, peat, lignite, Tertiary.