Syllimanit w gnejsach i migmatytach bloku sowiogórskiego
Authors
Czesław August
Ryszard Kryza
Abstract
W pracy przedstawiono wyniki badań terenowych, mikroskopowych i chemicznych skał sowiogórskich zawierających syllimanit. Wyróżniono dwie zasadnicze formy występowania syllimanitu: gnejsy fibrolitowe i strefy syllimanitowo-muskowitowo-kwarcowe w gnejsach i migmatytach. Struktury gnejsów fibrolitowych powstały przed zakończeniem fałdowań sprzężonych z migmatytyzacją skał sowiogórskich. Syllimanit w strefach syllimanitowo-muskowitowo-kwarcowych utworzył się w późnym stadium rozwoju metamorficznego, prawdopodobnie w wyniku strefowej mobilizacji i częściowego odprowadzenia z gnejsów i migmatytów alkaliów, żelaza i magnezu. Wysoka temperatura (powyżej 600° C) była charakterystyczna nie tylko dla okresu migmatytyzacji skał sowiogórskich, ale również dla późniejszych etapów ewolucji metamorficznej, po częściowej homogenizacji gnejsów i migmatytów.Sillimanite in gneisses and migmatites of the Sowie Mts (Central Sudetes)Abstract The results of field observations, and the microscopic and chemical analyses of the Sowie Góry rocks containing sillimanite are presented in this paper. Two main modes of the sillimanite occurrences have been distinguished, namely that in 1. fibrolite gneisses, and that, in 2. sillimanite-muscovite-quartz aggregates in gneisses and migmatites. The textures of the fibrolite gneisses are inferred to have originated before the folding associated with migmatitization of the Sowie Góry rocks. The sillimanite present in sillimanite-muscovite-quartz aggregates was formed at a later stage of the metamorphosis, presumably as a result of selective mobilization and partial removal of KaO, Na2O, CaO, FeO, and MgO. The present authors conclude that a high temperature (above 600° C) predominated not only during the time of migmatitization of the Sowie Góry rocks, but also during the latter metamorphic stages (i.e., after partial homogenization of gneisses and migmatites).