Wpływ warunków geologicznych na stopień metamorfozy węgli warstw żaclerskich w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym

Abstract

Badania nad metamorfozą węgli przeprowadzono na pokładach węglowych warstw żaclerskich odsłoniętych w polach eksploatacyjnych kopalń K1 i K2 oraz materiale wiertniczym z rejonu noworudzkiego. Obserwacje petrograficzne wykazały, że torfy, z których powstały badane węgle, rozwijały się w facji torfowisk leśno-lądowych. Analizując wielkość i zmienność stopnia uwęglenia ustalono, że podstawowy stopień metamorfozy węgli w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym jest wynikiem paleogradientu geotermicznego, a proces uwęglenia trwał 15-16 milionów lat i zachodził generalnie w temperaturze nie wyższej niż 170° C. Najwyższy poziom uwęglenia badanego obszaru reprezentują węgle w polu „A” i w części pola „B” kopalni K1, a jest on wynikiem odpowiedniego gradientu geotermicznego i bliskiego sąsiedztwa ogniska magmowego, którego akcentem jest masyw porfirowy Chełmca. Różnica stopnia metamorfozy pomiędzy węglami dolnej i górnej grupy węglowej warstw żaclerskich pozwala sądzić, że po osadzeniu dolnej grupy węglowej nastąpiło uruchomienie magmy. W pracy zastosowano analizę statystyczno-matematyczną. Analiza czynnikowa pozwoliła wyodrębnić główne czynniki kontrolujące poziom uwęglenia badanego obszaru. W wyniku analizy regresyjnej otrzymano modele matematyczne, których zastosowanie pozwoli prognozować jakość węgla w badanym obszarze.