Petrografia i geneza skał rodingitowych w serpentynitach ofiolitowego zespołu Ślęży

Abstract

W pracy przedstawiono analizę petrologiczną enklawy rodingitowej znalezionej w małym łomie koło wsi Świątniki w zserpentynizowanych perydotytach masywu Gogołów-Jordanów. Perydotyty te stanowią dolny ultramaficzny człon ofiolitowego zespołu grupy górskiej Ślęży.
Skała zbudowana jest z grossularu, diallagu, szeridanitu i wezuwianu. Porównanie jej składu normatywnego oraz parametrów ACF z takimiż skałami opisanymi w literaturze wykazało jej podobieństwo do rodingitów z Pakistanu, Szkocji i Nowej Zelandii. Na podstawie cech strukturalnych oraz występowania geologicznego, autor uznał ją za zbudinowaną i zrodingityzowaną dajkę gabra Ślęży, stanowiącego wyższy maficzny człon zespołu ofiolitowego. Serpentynizacja ultramafitów i rodingityzacja enklaw mogła odbywać się równocześnie w niezbyt wysokiej temperaturze przy podchodzeniu zespołu w wyższe partie skorupy. Wapń potrzebny do rodingityzacji mógł pochodzić, zgodnie z poglądami wielu badaczy, z zserpentynizowanych perydotytów.
Zostały również krótko scharakteryzowane skały rodingitowe i skały do nich podobne, na które natrafiono w otworach wiertniczych.

Petrography and genesis of rodingites in serpentinites of the Ślęża ophiolitic group

Abstract
This paper contains the results of petrological study of the rodingite enclave discovered within serpentinized peridotites in a little quarry nearby Świątniki village. Peridotites of the Gogołów-Jordanów massif constitute the lower ultramafic unit of the Ślęża mountain ophiolitic complex.
Rodingite is composed of grossulare, diallage, sheridanite and vesuvianite. The comparison of its normative composition and ACF parameters with the data taken from literature, shows that the rock is similar to rodingites from Pakistane, Scotland and New Zealand.
On the basis of textural evidence and geological occurrence, the author recognized that the enclave of rodingite is a boudinaged dyke of Ślęża gabbro. The Ślęża gabbro forms upper mafic unit of the ophiolitic complex. During the emplacement of the complex rocks towards higher parts of a crust, serpentinization of ultramafics contemporaneously with rodingitization of enclave could take place in relatively low temperature. Calcium necessary for rodingitization could be derived from serpentinized periodites.
Rodingites and rodingite-like rocks from the boreholes have also been characterized briefly.