Le probléme des éclogites.

Abstract

L'auteur expose la diversité d'opinions dans la littérature géologique sur la genese et les proces de formation des éclogites et discute les causes probables de cette diversité. Ensuite il présente les résultats de son étude sur les éclogites des Sudetes et sur leur situation géologique dans le massif cristallophyllien de Śnieżnik. Les éclogites y sont intercalées surtout au milieu des gneiss migmatiques d'origine sédimentaire, toujours associées aux amphibolites. Elles sont envisagées comme produits de la transformation polyphasée des intercalations carbonatées dans la série sédimentaire primitive, au cours d'un stade précoce du métamorphisme régional et de migmatisation de cette série, caractérisé par une métasomatose sodique. En outre, on trouve aussi dans la meme région des éclogites au milieu d'une zone granulitique, liées aux granulites typiques par plusieurs termes de passage.
Ensuite sont présentés les résultats d'examen microscopique des éclogites d'autres régions de l'Europe, obtenus par l'auteur pendant son séjour a Paris. Deux exemples d'éclogites a formation tardive du grenat ont été étudiés en détail (l'éclogite de la Compointrie en Vendée - France et celle de Lengfeld en Saxe) et les conclusions en ont été tirées sur les modes de formation du grenat dans le dernier stade d'éclogitisation des roches antérieures.
L'auteur exprime l'opinion, que le minéral-facies éclogitique défini par Eskola n'a aucune individualité géologique ni pétrogénétique et que les pressions et les températures particulierement élevées ne font jamais les conditions primordiales de la naissance des éclogites. Le plus probablement la formation des éclogites est conditionnée en premier lieu par deux facteurs indépendants: 1) L'existence au milieu des séries métamorphiques d'origine sédimentaire des intercalations basiques - aussi bien magmatiques que carbonatées - qui contrastent dans leur composition avec les roches encaissantes; 2) Le chimisme des solutions intergranulaires dans les stades initiaux de migmatisation ou granitisation de ces séries. Les éclogites présentent probablement un exemple spécifique de convergence pétrogénétique.

Zagadnienie eklogitów

Abstract
Autor przedstawia obecne rozbieżności poglądów na genezę eklogitów i na procesy ich powstawania i dyskutuje powody tej rozbieżności. Następnie referuje wyniki swych dotychczasowych własnych badań nad eklogitami krystaliniku Śnieżnika i dochodzi do wniosku, że są one prawdopodobnie produktami wielofazowej przebudowy metamorficznej węglanowych wtrąceń w serii pochodzenia osadowego, podczas wczesnego stadium regionalnego metamorfizmu i migmatytyzacji, odznaczającej się dopływem sodu. Dla porównania omawia też krótko eklogity wtrącone w kompleksie granulitowym okolic Starego Gierałtowa.
Dalej autor przedstawia swe obserwacje mikroskopowe dotyczące występowania eklogitów różnych innych miejsc w Europie, bardziej szczegółowo omawiając dwa osobliwe przykłady późnego wydzielania się granatu w tych skałach. Wyprowadza stąd wnioski o procesie eklogityzacji skał starszych, w obrębie którego pewien szczególny etap rozwojowy, raz wcześniejszy, raz późniejszy, może być nazwany granatyzacją.
Wniosek końcowy sprowadza się do twierdzenia, że nie ma oddzielnej eklogitowej facji mineralnej w znaczeniu Eskoli i że wielkie ciśnienia i wysokie temperatury nie stanowią głównych warunków tworzenia się eklogitów. Najprawdopodobniej dwa niezależne czynniki są tutaj decydujące:
1. Obecność w seriach metamorficznych pochodzenia osadowego wtrąceń silnie zasadowych - tak krzemianowych i magmowych, jak i węglanowych - wybitnie kontrastujących ze swym otoczeniem pod względem składu chemicznego;
2. Chemizm roztworów międzyziarnowych we wczesnych stadiach metamorfizmu metasomatycznego, migmatytyzacji lub granityzacji, związany z poważnym uruchomieniem sodu. Eklogity więc powstawać mogą z -rozmaitych materiałów pierwotnych w różny sposób, stanowiąc specyficzny przykład konwergencji petrogenetycznej.