O niektórych przejawach diagenezy tzw. dolego wapienia węglowego Gór Bardzkich.
Authors
Łapot Włodzimierz
Abstract
Utwory tzw. dolnego wapienia węglowego Gór Bardzkich określono jako allochemiczne wapienie sparytowe (biosparrudyty, biosparyty, intrasparrudyty, intrasparyty, pelsparyty). Zawierają one obficie reprezentowany element litoklasyczny (fragmenty gnejsów sowiogórskich, ziarna polikrystalicznego kwarcu, skalenie, minerały blaszkowe). Element litoklastyczny cechują liczne znamiona rozkruszania (mikrospękania, rozpad większych ziarn na mozaikę drobniejszych, ostrokrawędzistych fragmentów spojonych tlenkami żelaza lub submikroskopowej wielkości miazgą mineralną) i wietrzenia, zwłaszcza skaleni i minerałów blaszkowych. Skały węglanowe uległy umiarkowanej diagenezie. Wśród procesów diagenetycznych najintensywniej zaznaczyły się: rekrystalizacja, mikrytyzacja i wczesnodiagenetyczna dolomityzacja. W rezultacie rekrystalizacji skaty te uzyskały pokrój sparenitów, mimo że uprzednie ich tło skalne stanowił muł mikrytowy. Niezwykłą obfitość autogenicznych kryształów kwarcu tylko w tle skalnym jednej z ławic intrasparrudytów (w niektórych miejscach nawet około 80% objętości tego tła) zinterpretowano jako dowód działalności wulkanicznej w obszarze sąsiadującym ze zbiornikiem bardzkim w końcu wczesnego wizenu. Omawiane skały węglanowe powstały w rezultacie szybkiej resedymentacji słabo skonsolidowanych i luźnych materiałów, które powstawały i gromadziły się uprzednio w środowisku płytkowodnym (ooidy, protoonkolity, bogata i zróżnicowana fauna płytkowodna).Some aspects of the diagenesis of the so-called Lower Carboniferous Limestone of the Bardzkie MtsAbstract The so-called Lower Carboniferous Limestone of the Bardzkie Mts. has been ascertained as allochemical sparitic limestones (biosparrudite, biosparite. intrasparrudite, intrasparite, and pelsparite). These rocks contain abounding litho-clastic elements: scraps of the Sowie Mts. gneisses, polycrystalline quartz grains, feldspars, and flaky minerals. The lithoclastic components display numerous features of weathering (particularly feldspars and flaky minerals) and crushing: microcracking, disintegration of relatively big grains into a fine mosaic composed of sharp-edged fragments cemented with iron oxides and submicroscopic mineral mush. The calcareous rocks have been affected by moderate diagenesis. Among diagenetic processes, the most intensely imprinted were recrystallization, micritization, and early-diagenetic dolomitization. As a result of recrystallization the rocks have become sparenitic in appearance, although their primary matrix is assumed to consist of micritic mud. An enormous abundance of authigenic quartz in the matrix of one of intrasparrudite beds (in places up to 80 vol. % of the matrix) has been regarded as evidence of volcanic activity in the area adjacent to the Bardo Basin at the end of the early Visean. The carbonate rocks in question have originated as a result of rapid redeposition of the slightly or unconsolidated materials previously accumulated in a shallow-water environment (ooids, protooncolitcs. rich and various shallow-water fauna).