Strukturalna i metamorficzna ewolucja wschodniej okrywy granitu Karkonoszy w południowej części Rudaw Janowickich i Grzbiecie Lasockim.
Authors
Stanisław Mazur
Abstract
Ewolucja strukturalno-metamorficzna wschodniej okrywy granitu Karkonoszy obejmowała w badanym terenie trzy główne etapy: D1, D2 i D3. W etapie kontrakcyjnym D1 doszło do nasunięcia się na siebie trzech dużych jednostek tektonicznych: Kowar, Niedamirowa i Leszczyńca. Kierunek transportu tektonicznego był ku WNW w dwóch pierwszych jednostkach i przypuszczalnie ku NNE w ostatniej. Z nasuwaniem wiązało się powstanie penetratywnej foliacji S1 i lineacji L1. W początkowej fazie etapu D1 jednostki tektoniczne ulegały metamorfizmowi w różnych warunkach ciśnienia i temperatury: jednostka Kowar w górnym przedziale temperatur facji zieleńcowej przy umiarkowanym ciśnieniu, jednostka Niedamirowa w facji niebieskich łupków, a jednostka Leszczyńca w facji epidotowo-amfibolitowej. W efekcie przemieszczeń tektonicznych doszło do ujednolicenia warunków metamorfizmu we wszystkich jednostkach pod koniec etapu D1. W jednostce Kowar warunki P-T nie ulegały zmianom, natomiast w jednostkach Niedamirowa i Leszczyńca deformacji D1 towarzyszyło przejście do warunków facji zieleńcowej. W etapie ekstensyjnym D2 na skalę regionalną rozwinął się kolaps grawitacyjny ku ESE. W jego wyniku nastąpiło sukcesywne podnoszenie ku zachodowi jednostek tektonicznych położonych coraz niżej w profilu pionowym. Główne strefy przemieszczeń były zlokalizowane wzdłuż wschodniej granicy jednostki Kowar oraz wzdłuż zachodniej krawędzi depresji śródsudeckiej. Pierwsza z tych stref miała charakter podatny, a druga kruchy. W jednostce Kowar etap D2 był związany z podatnym ścinaniem. Deformacja zachodziła w warunkach metamorfizmu o niskim gradiencie P/T. W jej rezultacie doszło do powstania nowej, penetratywnej foliacji S2 i lineacji L2 w łupkach łyszczykowych i w metabazytach należących do jednostki Kowar. Jednostki Niedamirowa i Leszczyńca w etapie D2 uległy deformacjom podatno-kruchym. Powstałe w nich struktury deformacyjne S2 i L2 są niepenetratywne. Kolaps grawitacyjny ku ESE wskazuje na działanie w etapie D2 ekstensji o kierunku WNW-ESE. Efektem ekstensji było szybkie obniżanie się podłoża depresji śródsudeckiej i związana z nim sedymentacja gruboklastycznych osadów lądowych o miąższości 4000 m. Z końcową fazą etapu D2 wiązała się intruzja granitu Karkonoszy. W ostatnim etapie D3 powstała południkowa fleksura wschodnich Karkonoszy. Na skłonie fleksury sfałdowane zostały skały metamorficzne oraz przyległe do nich od wschodu dolnokarbońskie zlepieńce depresji śródsudeckiej.Structural and metamorphic evolution of the country rocks at the eastern contact of the Karkonosze granite in the southern Rudawy Janowickie Mts and Lasocki RangeAbstractTectono-metamorphic evolution of the metamorphic envelope of the eastern contact of the Karkonosze granite involved three main events: D1, D2 and D3. The contractional event D1 was related to overthrusting of three large tectonic units: Kowary Unit, Niedamirów Unit and Leszczyniec Unit. The direction of the tectonic transport was to WNW in the former two units and probably to NNE in the latter one. Development of the penetrative foliation S1 and lineation L1 was associated with overthrusts. The tectonic units were metamorphosed under different P-T conditions during the initial phase of the D1 event. The Kowary Unit experienced greenschist facies, the Niedamirów Unit - blueschist facies and the Leszczyniec Unit - epidote-amphibolite facies conditions. As the result of overthrusting all three units went through convergent P-T paths during D1. Metamorphic conditions were invariable in the Kowary unit whereas the P-T gradient decreased to the MP greenschist facies in the Niedamirów and Leszczyniec Units. The kinematics of the D2 deformation suggests an ESE-directed gravitational collapse in the area. Normal displacements on the eastern margin of the Karkonosze-Izera Block resulted in westward uplift of progressively deeper tectonic units. The largest displacement took place along the eastern contact of the Kowary Unit and at the boundary with the Intra-Sudetic Basin. The kinematics of brittle normal faults which bound the Intra-Sudetic Basin on the west are equivalent to the ductile normal shearing in the metamorphic complex. In the Kowary Unit the D2 deformation was related to the ductile shearing accompanied by LP/HT metamorphism. New penetrative foliation S2 and lineation L2 were produced in the mica schists and metabasites of the Kowary Unit during D2. On the contrary, the Niedamirów and Leszczyniec units experienced mainly brittle-ductile deformation at the same time. The D2 deformational structures are not penetrative in these units. ESE-directed gravitational collapse provides the evidence of regional WNW-ESE extension during D2. The extension must have controlled the subsidence of the Intra-Sudetic Basin, where a 4000 m thick coarse-clastic sequence of Visean continental sediments was deposited. The emplacement of the Karkonosze granite may also be related to this extension phase. The last deformation, D3, produced a longitudinal flexure along the eastern contact of the Karkonosze granite. The metamorphic rocks and the Lower Carboniferous conglomerates of the Intra-Sudetic Basin which are adjacent to the east side of the area were folded in the flexural zone.