Alkali feldspars in the Lower Permian rhyolite from Wielisławka Hill near Świerzawa (West Sudetes).

Abstract

Abstract Permian potassium rhyolite from Wielisławka Hill has been recognized as a part of the lava surface extrusion. The rhyolite bears sanidine and albite phenocrysts. Albite has been investigated by the optic methods. On the basis of the orientation of the relic pericline composition plane (relic rhombic section) in albite it has been found that this mineral formed pseudomorphs after primary plagioclase of the oligoclase-andesine composition. This feldspar locally was submitted to autohydrothermal adularization during its subsequent evolution. Sanidine phenocrysts bear about 67 mole percent orthoclase molecule. This mineral has distorted unit cell parameters what probably results from the sodic and potassic phase exsolution. The ordering degree of the sanidine structure is relatively high and equals 2t1 = 0.6. On this basis the author has concluded that the cooling time of the rhyolite was probably relatively long.Skalenie alkaliczne w ryolicie ze wzgórza Wielisławka koło Świerzawy (Sudety Zachodnie)AbstraktPermski ryolit potasowy ze wzgórza Wielisławka uznano za fragment pokrywy wulkanicznej. Ryolit zawiera fenokryształy sanidynu i albitu. Albit zbadano metodami optycznymi. Na podstawie orientacji płaszczyzny reliktowego przekroju rombowego w albicie stwierdzono, że tworzy on pseudomorfozy po pierwotnym plagioklazie o składzie oligoklazu-andezynu. Skaleń ten w swej dalszej ewolucji autohydrotermalnej miejscami uległ adularyzacji. Fenokryształy sanidynu zawierają około 67% molekularnych cząsteczki Or. Minerał ten posiada odkształcone parametry komórki elementarnej, co jest prawdopodobnie efektem domieszania fazy sodowej i potasowej. Stopień uporządkowania struktury sanidynu wynosi około 2t1 = 0.6 i jest stosunkowo wysoki. Na tej podstawie wyciągnięto wniosek o prawdopodobnym względnie długotrwałym stygnięciu ryolitu.