Heulandyt z Rudna koło Krzeszowic
Abstract
Heulandite from Rudno (Cracow district)
W części pierwszej (E. P.) zostały opisane heulandyty, ich występowanie w próżniach melafirów krakowskich w zespole z innymi minerałami wtórnymi, ich pokrój oraz skład chemiczny. Spośród heulandytów wyróżniają się zawartością potasu dochodzącą do 2°/o K2O. W drugiej części opracowania (A. G.) podano wytłumaczenie dużej zawartości potasu w heulandycie z Rudna. Zwrócono mianowicie uwagę na znany od r. 1909 proces przeobrażenia tych skał pod nazwą kalifikacji i wykazano, iż jest on następstwem hydrotermalnego oddziaływania pomagmowych wód, zgodnie z opisem C. Fennera analogicznych zjawisk z Yellowstone Parku. Wody gorące z dużą zawartością K2CO3, ługując plagioklazy osadziły w nich agregat drobnoziarnisty skalenia potasowego i spowodowały przeobrażenia skał charakteryzujące się niezwykłym wzbogaceniem w potas (Z. Rożen, C. F enner, R. D. Terzaghi).
Heulandites occuring in cavities of Cracov melaphyres in association with other alteration products are described by the first author. The second author explains the high potassium content in some heulandites as product of hydrothermal alteration under influence of hot waters with a high K2CO3 content. These solutions dissolved plagioclases and altered them in fine-grained aggregates of potash feldspar. The process is similar to that in Yellowstone Park, as described by Fenner.
W części pierwszej (E. P.) zostały opisane heulandyty, ich występowanie w próżniach melafirów krakowskich w zespole z innymi minerałami wtórnymi, ich pokrój oraz skład chemiczny. Spośród heulandytów wyróżniają się zawartością potasu dochodzącą do 2°/o K2O. W drugiej części opracowania (A. G.) podano wytłumaczenie dużej zawartości potasu w heulandycie z Rudna. Zwrócono mianowicie uwagę na znany od r. 1909 proces przeobrażenia tych skał pod nazwą kalifikacji i wykazano, iż jest on następstwem hydrotermalnego oddziaływania pomagmowych wód, zgodnie z opisem C. Fennera analogicznych zjawisk z Yellowstone Parku. Wody gorące z dużą zawartością K2CO3, ługując plagioklazy osadziły w nich agregat drobnoziarnisty skalenia potasowego i spowodowały przeobrażenia skał charakteryzujące się niezwykłym wzbogaceniem w potas (Z. Rożen, C. F enner, R. D. Terzaghi).
Heulandites occuring in cavities of Cracov melaphyres in association with other alteration products are described by the first author. The second author explains the high potassium content in some heulandites as product of hydrothermal alteration under influence of hot waters with a high K2CO3 content. These solutions dissolved plagioclases and altered them in fine-grained aggregates of potash feldspar. The process is similar to that in Yellowstone Park, as described by Fenner.